เอ๊าเลยดอทคอมไปเจอบทความดีๆ จากเพจ "สรุป" www.facebook.com/in.one.zaroop จึงอยากเอานำมาเผยแพร่ต่อ เพื่อเป็นความรู้และให้เราเข้าใจประเด็นต่างๆของโลกเรามากขึ้นครับ
#สรุป ปานามา เปเปอร์ส (Panama Papers) มันคืออะไร กินได้มั้ย ทำไมคนฮือฮากันจัง แล้วมันจะเกี่ยวอะไรกับชีวิตคนไทยยังไง ตามกันใน #สรุปเดียว
1. ก่อนจะไปพูดถึง Panama Papers แอดขอเล่าเรื่องบริษัท Offshore ก่อนว่าคืออะไร ทำไมต้อง Offshore พอเข้าใจแล้วเวลาพูดถึง Panama Papers จะได้เห็นภาพชัดขึ้นนะจ๊ะ
2. คำว่า Offshore จริงๆมันแปลว่า "นอกชายฝั่ง" หรือก็คือ "ต่างประเทศ" เพราะงั้นการเปิดบริษัท หรือเปิดบัญชี Offshore ก็คือการไปจดทะเบียนบริษัทหรือเปิดบัญชีที่ประเทศอื่น เช่นเราเป็นคนไทย ไปเปิดบริษัทที่สิงคโปร์ ก็เรียกว่า Offshore ได้ละ
3. แล้วที่คนลงทุนไปเปิดบริษัทที่ต่างประเทศกันให้วุ่นวาย มันก็เพื่อผลประโยชน์บางอย่าง เช่นประโยชน์ทางภาษี อย่างสมมติเราเปิดบริษัทที่ไทยต้องเสียภาษีรายได้ปีละ 20% แต่บริษัทที่สิงคโปร์เสียแค่ 17% โห ส่วนต่างตั้ง 3% มันก็น่าจูงใจใช่ปะ แต่ที่เด็ดกว่าคือมีบางประเทศไม่เก็บภาษีเลยนะเธอ ปีละ 0% เก็บแค่ค่าธรรมเนียมให้รัฐก็พอ ไรงี้ เรียกว่าจูงใจให้มาลงทุนกันสุดๆ
4. นอกจากนั้นยังมีผลประโยชน์ด้านอื่นเช่น ถ้าไปเปิดบริษัทที่อเมริกา จะกู้เงินจากธนาคารอเมริกันได้ดอกถูกกว่ากู้ที่ไทย หรือถ้าไปเปิดบริษัทในประเทศกลุ่ม EU ก็สามารถขายสินค้าได้ทุกประเทศในกลุ่มโดยไม่ต้องเสียภาษีนำเข้าให้วุ่นวาย จะเห็นว่าแต่ละประเทศก็มีวิธีจูงใจให้ต่างชาติมาลงทุนกันหลากหลายกันไป
5. อืมม ฟังดูก็ไม่มีอะไร มันก็เกมธุรกิจเฉยๆ นิ แต่ๆๆๆ มันก็มีกรณีที่เป็นปัญหานะ เพราะมีคนใช้ประโยชน์จากข้อกฎหมายของแต่ละประเทศเพื่อผลประโยชน์แฝง เช่นบางประเทศจดตั้งบริษัทโคตรง่าย (ก็ง่ายขนาดมีคนเคยจดบริษัทให้แมวตัวเองบริหารอ่ะ) แถมยังเป็นความลับไม่ต้องเปิดเผยตัวตน เจ้าหน้าที่ก็ไม่ตรวจอะไรเยอะ หรือแทบไม่ตรวจสอบไรเลย ทำให้ติดตามเส้นทางการเงินยาก พวกกลุ่มนอกกฎหมายก็จะชอบเลย มาตั้งบริษัทที่นี่แล้วเอาเงินนอกกฎหมายมาเก็บไว้ ใช้เป็นแหล่งฟอกเงิน หรือปกปิดทรัพย์สินก็ได้
6. ก็อย่างที่ว่าไป การตั้งบริษัท Offshore เนี่ย มันถูกกฎหมาย 100% แต่จะเอาบริษัทไปทำอะไรต่อนี่สิ มันจะเป็นตัวชี้เจตนาละ ถ้าเอาไปลงทุนธุรกิจจริงก็ไม่ผิด แต่ถ้าเอาไปเลี่ยงภาษีหรือฟอกเงินก็ผิดแน่ๆ
7. กลับมาที่เรื่อง Panama Papers ของเรา คือเมื่อปีก่อนหนังสือพิมพ์เยอรมันฉบับนึงชื่อ Süddeutsche Zeitung ได้รับข้อมูลจากบุคคลลึกลับ ส่งมาเป็นเอกสาร 11.5 ล้านฉบับ ขนาดรวมกัน 2.6 เทอราไบท์ (ใหญ่กว่าข้อมูลของวิกีลี้กที่เคยหลุดมาก่อนหน้านี้อีก) แล้วเอกสารที่หลุดมานี่มันเป็นของบริษัท Mossack Fonseca สำนักงานกฎหมายใหญ่ที่ตั้งอยู่ที่ ปานามา ที่มีชื่อเสียงด้านการเป็นสรวงสวรรค์ของการเลี่ยงภาษี และการฟอกเงิน แล้วบริษัทนี้ก็ช่วยอำนวยความสะดวกให้ลูกค้าทั่วโลกมาเปิดบริษัทที่นี่ เลยเรียกกันว่า Panama Papers
8. หลังจากได้ข้อมูลสุดยอดมา ก็พบว่ามันย้อนกลับไปได้ถึงปี 1977 มาจนถึงต้นปีนี้เลย มีทั้งอีเมล์โต้ตอบกับลูกค้า เอกสารสัญญา ฐานข้อมูล เอกสารทางกฎหมายของบริษัทสองแสนกว่าแห่ง เชื่อมโยงไปถึงแหล่ง Offshore อีก 21 ประเทศ ธนาคารอีกกว่า 500 ธนาคาร มีชื่อคนดังทั่วโลกเข้ามาเกี่ยวข้องด้วยเพียบเลย ทั้งผู้นำแห่งรัฐบาล นักการเมือง นักธุรกิจ ดารา นักกีฬา มหาเศรษฐี
9. แต่เอกสารมันเยอะมากกกกกก (ก.ไก่ล้านตัว) โยงใยหลายประเทศ จะให้วิเคราะห์หมดนี่คนเดียวก็ไม่ไหว ทางหนังสือพิมพ์เลยตัดสินใจร่วมมือกับองค์กรอิสระอย่าง International Consortium of Investigative Journalists (ICJC), และสื่อมวลชนดังๆทั่วโลกอย่าง BBC, The Guardian และอีกกว่า 80 ประเทศ ใช้เวลากว่า 1 ปี ช่วยกันศึกษาและขุดคุ้ยข้อมูลจาก data leak ครั้งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์โลกครั้งนี้
10. แล้ววันดีเดย์ที่เอกสารทั้งหมดเปิดเผยสู่ชาวโลก ก็คือวันอาทิตย์ที่ผ่านมานั่นแหละ ทำให้ทั้งโลกตะลึง เพราะต่อให้เรารู้ดีว่ามีการใช้บริษัท Offshore ทำธุรกรรมเลี่ยงภาษีหรือฟอกเงิน แต่ไม่เคยมีครั้งไหนที่มันหลุดข้อมูลมามโหฬารงานสร้างขนาดนี้มาก่อน ที่น่าสนใจคือคนดังทั่วโลกติดโผกันทั่วหน้า
11. ในสายผู้ยิ่งใหญ่ที่เด่นๆ ก็มีพี่ปูติน ซึ่งความจริงไม่มีชื่อปรากฎในลิสท์หรอก แต่มีเพื่อนซี้พี่ปูตินติดโผอยู่ พี่แกเปิดบริษัท Offshore บังหน้าแล้วใช้บริษัทเข้ามาโกยเงินกว่า 2 พันล้านเหรียญสหรัฐ ในธุรกิจสื่อและยานยนต์ในรัสเซีย เลยมีการโยงว่าเป็นเส้นทางเงินของพี่ปูตินรึเปล่า แต่ทางรัสเซียออกมาโต้ว่า "เหย เรื่องไร้สาระน่า คิดมากไปเองเปล่า" ไรงี้
12. ที่เด็ดหน่อยคือนายกฯ ประเทศไอซ์แลนด์ Sigmundur David Gunnlaugsson ที่มีชื่อเมียไปเปิดบริษัท Offshore 3 แห่ง แล้วไอ้บริษัทนี่มันก็เคยเข้ามาช้อนซื้อธนาคารของไอซ์แลนด์ตอนเกิดวิกฤตเศรษฐกิจด้วยนะ ตอนนี้เลยงานเข้า เจอคนไอซ์แลนด์ประท้วงหนัก แถมกำลังเจออภิปรายยื่นถอดถอนในสภาอีก จัดไป (ล่าสุดข่าวว่าลาออกแล้วจ้ะ)
13. นอกนั้นก็มีพี่เขยของนายสี จิ้นผิง ผู้นำจีน ที่เป็นนักธุรกิจและนักการเมือง ก็มีชื่อติดกะเขาด้วย พอข่าวออกไปทั่วโลก ทางจีนก็รีบไล่บล๊อคไล่ลบทุกอย่างที่เกี่ยวกับ Panama Papers ในเว็บจีนหมดเกลี้ยงเลยจ้า... ไม่ร้อนตัวเลยนะเธอ
14. ยังๆ ยังไม่หมด มีโยงใยกับผู้นำประเทศต่างๆอีก อย่าง นายเดวิด คาเมรอน นายกรัฐมนตรีอังกฤษ, ประธานาธิบดีอาร์เจนตินา, ประธานาธิบดีอาร์เซอร์ไบจาน, กษัตริย์แห่งซาอุดีอาระเบีย, อดีตประธานาธิบดีฮอสนีย์ มูบารัค ของอิยิปต์, พันเอกโมอัมมาร์กัดดาฟี อดีตผู้นำลิเบีย, ประธานาธิบดีบาชาร์ อัล อัสซ้าด ของซีเรียและนายกรัฐมนตรีนาวาซ ชารีฟ ของปากีสถาน รวมถึงรายชื่อบริษัทและมาเฟียที่เกี่ยวข้องกับการค้ายาและก่อการร้าย ที่ถูกขึ้นแบล็กลิสต์ของสหรัฐฯ รวม 33 ราย ในนี้ด้วย
15. และในสายเซเลบ ก็มี ลิโอเนล เมสซี่ ศูนย์หน้าบาร์เซโลน่าและกัปตันทีมชาติอาร์เจนตินา ก็ตั้งบริษัท offshore ร่วมกับคุณพ่อ ซึ่งบริษัทก็ไม่ได้ทำอะไรเป็นชิ้นเป็นอันนอกจากเอาไว้เก็บเงิน เพราะตอนที่พี่เมสซี่เจอสอบเรื่องเลี่ยงภาษีที่สเปนคราวก่อน แกก็ไม่ได้บอกว่ามีบริษัทนี้อยู่ด้วย งานนี้ก็คงเจอสอบอีกรอบแน่นอนจ้า
16. แล้วยังมีผู้บริหารฟีฟ่าอีกหลายคนที่ติดโผด้วย ดาราดังๆก็มีนะอย่าง เฉินหลง แล้วก็ยังมีมหาเศรษฐีในทำเนียบการจัดอันดับของนิตยสารฟอร์บส์อีก 29 ราย
17. ส่วนชาวไทยเราก็ไม่น้อยหน้านะจ๊ะ ตัวท๊อปมากันเพียบ ทั้งนักธุรกิจ ข้าราชการ นักร้อง นักกีฬา นักการเมืองทุกสีทุกขั้ว เหลืองนกหวีดคนดีสลิ่มแดง มีชื่อหมดจ้ะ นามสกุลคุ้นๆทั้งน้านนนน แต่ช้าก่อน อย่าเพิ่งเหมารวมว่าแค่มีชื่อติดก็คือผิดกฎหมายนะ มันต้องตรวจสอบธุรกรรมกันก่อน (แล้วไม่ต้องเอารายชื่อมาแปะในเมนท์นะมึง กูขี้เกียจไปประกันตัวลูกเพจ) อ้อ ล่าสุดทาง ปปง. ก็รับลูกไปละว่าจะรีบตรวจสอบดูว่ามีใครไปแอบทำไรที่ ปานามา รึเปล่า
18. ล่าสุด บริษัท Mossack Fonseca ที่ทำเอกสารหลุด ก็ออกแถลงการณ์ว่าบริษัทไม่เคยทำอะไรที่ผิดกฎหมายนะเธอ ซึ่งอันนี้ก็ต้องคอยดูกันต่อไปว่าจะอะไรยังไงต่อ รวมทั้งต้องตามดูผลสอบสวนที่น่าจะโผล่มาอีกเรื่อยๆ เพราะเอกสารมันเยอะมาก ทำให้ต้องใช้เวลาคุ้ยกันนานหน่อย ตามไปดูเต็มๆได้ที่ https://panamapapers.icij.org/the_power_players/
#สรุป1 ก็อย่างที่บอกไปตั้งแต่ต้นนะ การตั้งบริษัท Offshore ไม่ผิด เพราะงั้นใครที่มีชื่อในโผที่หลุดมา ก็ไม่ได้แปลว่าทำผิดกฎหมาย เพราะมันต้องไปดูธุรกรรมจริงๆอีกทีว่าใช้บริษัท Offshore ทำอะไร (ตอนนี้มีหลายคนที่ชื่อติดโผ ก็ออกมาปฏิเสธข่าวละนะ) และยังไม่แน่ว่าเอกสารทั้งหมดจะถูกต้อง 100% ด้วย เพราะแหล่งที่มามันลึกลับมาก ตอนนี้ก็เริ่มมีคนตั้งข้อสังเกตแล้วว่า ทำไมไม่มีคนอเมริกัน หรือบริษัทเมกันติดโผกันเลยฟะ ยังไงก็เสพข่าวแชร์ข่าวกันอย่างมีสตินะจ๊ะ
#สรุป2 แต่ก็ต้องยอมรับว่ามีการใช้เทคนิคตั้งบริษัท Offshore เพื่อเลี่ยงภาษี หรือซุกซ่อนทรัพย์สินกันมานานแล้ว พอแฉทีก็เป็นข่าวดังทีนึง แต่คราวนี้มันดังกว่าเพราะหลุดเยอะมาก แล้วมีชื่อคนดังๆเยอะ ประเด็นคือจะทำยังไงให้คนที่อยากทำถูกกฎ ไม่ต้องใช้ระบบ Offshore หรือสำหรับพวกที่ทำผิดกฎหมาย เราต้องแก้กฎระเบียบให้รัดกุมขึ้นอีกรึเปล่า หรือคิดว่าไงกัน
